Hep şunu düşünüyorum, yaşadığımız toplum kendisi için, öz eleştiri yapmalıdır, eğer yapamıyorsa doğruyu yaşadığı sürece bulması mümkün değildir. Eğitim sadece okul sıralarında alınan bilgi ile ilgili değildir, aile ve çevreyi eklemek lazım, zamanla arkadaşlarla gittiğin bir toplantıda, düğünde, toplu yemekte, sinemada, çocuk oyun salonunda ve sağlık için gittiğimiz sağlık kuruluşundan almamız gereken kurallar vardır. Düşünelim ülkemiz genelinde bol miktarda bu tür yerler mevcut buralara gittiğimizde adabı muaşeret kuralları nelerdir, bunları bilmiyor muyuz bilmiyorsak öğrenmek için çaba harcıyor muyuz, toplu alanlar bizler için ikinci eğitim yeridir.

Kişileri uyumlu şekle getirmek için, iyi bir eğitim, Kültür ve sosyal ilişki kazanmaları lazım, yoksa farklı meslek gurubundan olan kişiler birlikte olduklarında herkes kendi meslek gurubundan bahseder ve uyumlu sohbet olmaz. Müzisyen, eğitimci ve sağlık çalışan kişiler gibi farklı meslek gurupları kendi meslek arkadaşları ile sohbet ederse çok iyi anlaşırlar ortak yönleri vardır, önemli olan farklılaşmadan anlaşmaktır. Düşünün sinema salonunda konuşan kişileri, salonda çekirdek yiyen kişileri, bir lokantada servis önceliğinin kendisine ayrılmasını isteyen kişiler, bunlar görgü ve adabı muaşeret kurallarına uyamayan hareketlerdir. Bulunduğumuz toplumda bunları görmek mümkün para ile görgü kuralı satın alınmaz. Eleştiri bir sanattır, ama bilinçli yapılan art niyet taşımayan eleştiriler makul kabul edilir, farklı eleştiriler amaç dışı eleştiri ve kuralları çiğnemektir.

Nükte:  Bir hizmetçi vardı ince ruhlu, edep ve ölçülü zarif bir kimseydi. Bir gün efendisinin telaşla seslendiğini işitti,  Evladım! Gözlüklerimi bulamıyorum. Sen onları gördün mü? Hizmetçi başını kaldırıp bakınca efendisinin gözlüğünün gözünde olduğunu gördü. Efendi telaşından gözlüğü fark edemiyor ve kaybettiğini sanarak aranıp duruyordu. Hizmetçi efendisine şöyle seslendi: Efendim, siz şu an için gözünüzdeki gözlükle idare ediniz. Ben diğer gözlüğünüzü bulunca size haber vereyim!

Maalesef günümüzde o kadar çok yapmacık insanlar çıktı ki bunlar ile oturup sohbet etmek ve onlar ile ortak yön bulmak çok zor bu nedenle zamanla toplumdan kopup sosyal faaliyetleri bırakıp içe kapanık bir hayat yaşamayı düşünüyorum. İnsan toplum içerisinde yaşamak için gerekli olan nezaket kurallarını öğreten, insani ilişkilerde uyulacak şekil ve ölçüleri ortaya koyan ve şahsı toplum içerisinde saygı ve hürmete layık kılan davranış şekilleridir.

Bir toplumda, adaba riayet edilmiyorsa, orada ahlâkın varlığından söz edilemeyeceği gibi; adabı muaşeret ve ahlâka önem verilmeyen toplumlarda hukuka saygı, nizam ve intizamdan bahsetmek de mümkün değildir.