Adı: Mahmut
Soyadı: Makal
1930 yılında doğdu…
Köylü bir ailenin oğlu…

İli: Aksaray…
İlçesi; Gülağaç-Demirci köyü…
İlkokulu kendi köyünde okudu…

Köylere öğretmen olmak için; İvriz Köy Enstitüsünü 1947 yılında bitirerek öğretmen oldu…
Okumayı-yazmayı çok seviyordu…
Sevdiği içindir ki; adeta kütüphanede yatıp-kalkıyordu!
Gece-gündüz ‘Dünya Klasiklerini’ evirip-çevirip, sayfalar arasında; ülkenin ‘karanlık köşelerini’ aydınlatacak bir şeyler arıyordu…
Yani durmadan ‘kitapların bulunduğu sofraya’ oturuyor ve kitaplardan besleniyordu…
Edebiyat dünyasına şiir yazarak giriş yaptı ve yazdıklarını -yayın hayatına- sokup, matbuat dünyasıyla buluşturması Köy Enstitüsünde okurken son sınıflara geldiği 1946-197 yıllarında oldu…
Mahmut Makal, 1947 yılında ‘Köy Öğretmeni’ olduktan sonra 6 yıl köy okullarında öğretmenlik yapmış…
Ve bu 6 yıl içerisinde ise hem köy çocuklarını okutup, okur-yazar olmayan köylüyü aydınlatmış…
Ve hem de bir yandan -Varlık Dergisine- “Köyden Notlar” başlığı altında yazılar yazmış…
Yani daha öğretmenliğinin üçüncü yılı olan 1950 yılında “Bizim Köy” isimli kitabını yayınlatıp, köylünün dertlerini, sosyolojik yapısını dile getirdiği gibi aynı zamanda ‘egemen güçleri’ de bir hayli rahatsız edip bunaltmış…
Eh, küçücük bir köy öğretmeni böyle davranırsa, koskocaman yöneticiler de boş duracak halleri yok ya, hemen “Komünist” damgasını yapıştırmış!

Altı yıl öğretmenlik yaptıktan sonra 1953 yılında Ankara Gazi Enstitüsüne girip ve daha sonra İlköğretim Müfettişi olan -sistemin beğenmediği- Mahmut Makal, daha sonra Fransa’ya Sosyoloji merkezine araştırma yapmaya gider…
Sırasıyla Antalya, Ankara ve Adana bölgelerinde İlköğretim müfettişliği yapan Eğitimci-Yazar Mahmut Makal, 1965 seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi (TİP) den İstanbul Milletvekili adayı da olur…
Yazdıkları ve çizdikleriyle, ezilen toplumun dertlerini, sorunlarını yazarak dile getiren Mahmut Makal’dan sistem iyiden-iyiye rahatsız olup, zapt edip, bir türlü kontrol altına alamayınca -ceza olsun- diye ilköğretim müfettişliği unvanını elinden alarak, tekrar ‘köy öğretmenliği’ statüsüne indirirler…
Fakat bu tür cezalar Mahmut Makal’ı pek etkilemez!
Çünkü o; bir Köy Enstitülü…
Çünkü o; bu okula girerken ‘köy öğretmeni’ olmak için girmişti…
Çünkü o; diğer arkadaşları gibi sürüle-sürüle yeni ‘sürgünler’ vermişti!
Çünkü o; karanlığa ışık tutanların, güneşe doğru yürümek isteyenlerin hak ettiği cezanın mahpus damları olduğunu en iyi bilenlerdendi!…
Çünkü o; halk nutuk atıp da, halktan ayrı düşenleri dile getirmek için “Halktan Ayrı Düşenler” isimli kitabı yazarak; vurulması gerekenlerin yüzüne bir tokat gibi vurmuştu!…
O egemen güçlerin bir türlü uslandırıp, yola getiremediği Mahmut Makal ki; ömrü boyunda tembel-tembel, boylu-boyunca uzanıp yatmamış ve sürekli ezilen, horlanan, sömürülen halkının yanında durmayı hep kendine bir görev bilmiş ve sürekli yazıp-çizmiştir…
(yazdığı onlarca eserden birkaç tanesini örnek verecek olursak;)
“Kalkınma Masalı”
“Kamçı Teslimi”
“Eğitimde Yolumuz nereye”
“Köpeksiz Köy”
“Bu Ne Biçim Ülke”
“Zulüm Makinesi-Öğretmen Kıyımı”
“Kokmuş Bir Düzen”
“Karanlığı Zorlayanlar”
“Bir İşçinin Günlüğünden”
Ve daha birçok ‘köy romanlarının’ altına imza atan Mahmut Makal, ne yazık ki yazıp-çizmekten yorgun düşüp, 88 yaşında “yeter artık, buraya kadar” dercesine bu dünyaya “veda” etti…
Bizler Mahmut Makal ve onun arkadaşlarının ışıklarında aydınlandık…
Işıklar içinde yol alsın…
Işıklar içinde uyusun…
Anıları ve yazıları geride kalanlara ışık olsun…