FINDIĞIN FİYATI NE OLUR?

FINDIĞIN FİYATI NE OLUR?

Kara denizin Kanayan yarası bitmeyen çilesi fındık toplama mevsimi yaklaşıyor üreticinin sorusu şu? 2019 yılında fındık fiyatı kaç lira olacak, devlet desteği olacak mı özellikle bekleniyor. Devlet şayet destek vermediği takdirde çiftçi tüccarın belirleyeceği düşük fiyata razı olacak ve ilerleyen yıllarda bahçelere bakılmadığından dolayı üretim düşecek. Dünyanın en fazla fındık üreteni ve ihracatçısı olan Türkiye, dünya fındık üretiminin yüzde 70’ini, ihracatın ise yüzde 80’ini gerçekleştirmesine rağmen fındık fiyatın düşük olması nedeni ile mutluluk kaynağı olamıyor. Nedeni fındığa kalitesine göre fiyat verilmiyor ve desteklenmiyor, fındık tarımının ülkemizde köklü bir geçmişi var. Osmanlı’dan günümüze (1403 yılından beri) Karadeniz Bölgesi’nde fındık yetiştiriciliği yapılıyor. İlk ihracat Rusya’ya 1773 yılında başlamış daha sonra İngiltere’ye 1855’de, Almanya’ya 1907 yılında ihracat gerçekleştirilmiştir. Bugün en büyük pazarımız olan Avrupa kıtasına düzenli ihracatımız ise Cumhuriyet’in kuruluşu ile 1923 yılında başlamış.
Doğu Karadeniz Bölgesi dağlık ve eğimli olduğundan araziyi EREZYONA karşı korunmak için; fındık harici tarım ürünü geliştirilmemiş, üretici onun için tek ürün fındık yetiştiriyor. Doğu kara denizde yaşayan çiftçi ailesinin tek geçim kaynağı fındık olması ve tarım ürünleri ihracatında ilk sıralarda yer alması nedeniyle bölge halkı için sosyal, ekonomik ve Ekolojik önem arz etmektedir. Fındık ağırlıkla bisküvi, çikolata, dondurma ve pastacılık vb. sektörleri için bir hammaddedir. Dolayısıyla kuruyemiş olarak tüketilen çok az kısmı hariç müşteri, potansiyeli sayıca azdır, büyük şirketlerin üst düzey yöneticileri tarafından kuru yemiş olarak tüketiliyor. Örneğin Hükümetlerin yanlış fındık politikalarından dolayı özellikle destekleme alımı ve destekleme fiyatı politikası, fındık üretiminin taban arazilere doğru genişlemesine neden olmuş, ortaya çıkan aşırı üretim sorununa çözüm için dikim alanlarının 2000 li yıllarda sınırlandırılması kararı alınmış fakat siyasi nedenlerden dolayı uygulanamamıştır. Fındığın sınırlandırılması ve alternatif ürün projesi politikaları ortaya konmuş olmasına rağmen başarı sağlanamamıştır. Nedeni hiç araştırılıp kamuoyuna bilgi verilmemiş ve çare üretilmemiştir.
Fındık Rafine Edip yemeklik yağ olarak kullanıldığı gibi, yan sanayide çok farklı alanlarda kullanılan üründür. Gres yağı, koruyucu boya endüstrisinde kurutucu, İlaç ve kozmetik endüstrisinde hammadde olarak, El ve lastik eldivenlerin dezenfeksiyonun, tıbbı aparatlar sterilizasyon ve yaraların pansumanın da, kadın-doğum hastalıkları, deri ağız hastalıkların da antiseptik olarak, sanayide yüzey aktif madde, korozyon inhibitörü, yağlama, metal kesme yağları, metal temizleme ve asfalt plaka üretiminde. Ayrıca, yağ çıkarılması ile arta kalan küspe yüksek oranda protein içermekte olup (%38-45), hayvan yemi olarak yem sanayide kullanılmaktadır. Fındıkkabuğu, fındık üretilen yörelerde değerli ve yüksek kalorili yakacak olarak kullanılır. Fındıkkabuğunda kontralit levha, boya, sanayiinde yararlanılır, kömürleştirme yolu ile briket kömürü, aktif kömür ve sınai kömürü sağlanır.
Trabzon ilinde İtalyan şirketi FERRERO değerli tarım ismiyle 70 ZİRAT Mühendisi 26 sosyal çalışma uzmanı ve yardımcı personeli ile 120 kişilik personel kadrosu iyi tarım uygulamasını sürdürmektedir. Giresun ve Orduda 14 tane model bahçesi bulunmaktadır, Fındık sektörüne iyi tarım uygulamaları ile kalite ve verim artışı olduğunu, bununla sağlanan geri dönüşten de memnunluk duyduklarını belirten FERRERO yetkilisi “Uygulamalarımızın üreticiler tarafından kabul görüyor, yeni başvurular geliyor, bunları çok önemsiyoruz. Gıda sektörü sadece ürün kalitesi ve miktarından ibaret değil, iyi sosyal uygulamalar da önceliklerimiz arasında; TOÇEV (okumaya istekli eğitim vakfı) ile yaptığımız sosyal sorumluluk projeleri ile de, gençlerin fındıkta gelecek olduğuna inanmalarını sağlamak öncelikli hedeflerimiz sıralamasında olmaktadır. İlimizde bulunan fındık araştırma Enstitüsü alternatif ürün geliştirip çiftçiyi bu yeni ürüne yönlendirmeyi bir türlü sağlayamamıştır. Fiyatlarını dengeleyebilecek ve istikrarlı bir arz politikası sağlayacak şekilde bir alıcı kurum oluşturulmalıdır. Lisanslı depoculuk hizmetleri üretim merkezlerinde süratle yaygın olarak kurulmalı ve ürün ihtisas borsası oluşturulmalıdır.
Rekolte tespiti yapan kurum ve kuruluşların tespitinde bir uyum olmayıp çoğu kez tutarsızlıklar söz konusudur. Nitekim geçen yıldan başlayarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Rekolteyi kendilerinin ilan edeceği kararını almıştır. Rekolte tespitinde güncel bir standart yoktur. Bu eksikliğin hızlıca kapatılması, bilimsel esaslara dayandırılarak güncellenmesi zorunludur. Bu standartlara göre yapılacak Rekolte tespitleri sezon başında yaşanan belirsizlikler en aza indirebilir. Fındığı sadece tarımsal bir ürün ve ev ekonomisi içinde bir uğraş olmaktan çıkarılması, Ülkemize dış ticaret açığını kapatmada destek olan ticari ve ekonomik bir faaliyetin öznesi olduğunun kabullenilmesi gerekmektedir. Üretimden pazarlamasına, düzenleyici kurumdan dış ticaretine kadar tüm süreç ve konuları kapsayan güncel bir fındık yasasına ihtiyaç vardır. Mevcut potansiyel iyi kullanılıp bilimsel yönetildiği takdirde 800 bin ton ihracatın yakın zamanda gerçekleştirilebileceğini ümit ediyorum.

Sosyal Medyada Paylaşın:

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?