Onurlu olabilme, onuru koruyabilmek erdemli davranışların özüdür.
Göreceli bir kavram olup, daha onlarca tümce ile ifade edilebilir.
İnsanın kendine duyduğu saygı, toplumda aranan özelliklere sahip olabilme, ‘İnsan onuruyla yaşar’ sözüne uygun davranış gösterebilme olarak da tanımlanabilir.
Bu özelliğe sahip kişiler gururunu korumak, ‘muhannete muhtaç olmamak’, ayakları üzerinde durabilmek için çalışkan ve üretken olmak gereğini duyar.
Kendisini sürekli yenileyerek düşüncelerini açıklamaktan kaçınmaz, zorbalığa, tehditlere boyun eğmez, karşı durmasını bilir.
Bulunduğu ortama göre farklı kimlik ve kişiliğe bürünmez, ‘bukalemun’ olmaz.
Haksızlığa, sömürüye karşı çıkar, direnmesini bilir.
Asla dönek değildir.
Aklını kiraya vermez, başkasının boyunduruğu altında caka satmaz.
Birilerinin yanlışı onun doğrusu değildir.
O, daima gerçekçi olup, bir yerlerden gelen emirle hareket etmez.
“Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmaz”
Konuşma, düşünce ve yazılarında doğruları söylemekten kaçınmaz.
Ben merkezli, bencil olmayıp, sadece kendini düşünen davranışlar sergilemez.
Yalakalık, birilerine şirin görünme, rüzgâra göre yelken açmayı zül sayar.
Çıkarının var olduğunu düşündüğü kişilere fedailik yapmaz.
Verilen emirler doğrultusunda karar almaz, görüş bildirmez, politika belirlemez.
Araştırır, eleştirir, sorgular, olayların neden ve sonuçlarını, analizini yapmasını bilir.
Yanlış soruda doğru yanıt bulmaya, eğri cetvelle düz çizgi çizmeye çalışmaz
Gerçek kimliği ve görüşlerinden farklı bir görüntü sergilemez.
Bireysel çıkarları için gizli pazarlık içersine girmez.
Sadece kendinin değil, ülkesi ve toplumun saygınlığını da korumasını görev bilir.
Onur ve gururludur ancak, asla kibirli değildir.
Gösteriş, tepelerden bakma, ulaşılmazlık kimliğine bürünmez.
Olmazsa olmazı ahlaki değerlerdir, bu hususta asla ödün vermez.
Daha onlarca ekleme yapılarak sıralamaya konulabilir.
Adalet, tarafsızlık, saydamlık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetmek… gibi kavramların anlamını bilmeyenler için ne söylersen söyle, ‘anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az gelir’
Onlar güçlü gördüklerinin yanında biat etme, kul olmaya devam ederler.
Son yıllarda, etik değerler o kadar örselendi ki, ‘adam gibi adam olmak’ sözünü hak edebilecek kişi sayısı mumla aranır duruma geldi.
Sahip çıkılması gereken belirli değer ve kavramlar hızla düşmeye başlayınca, toplumsal barış ve birlikte yaşam, hak, hukuk…vb. kavramlar da tartışılmaya başlanıldı.
Siyaseti bireysel çıkarları için yapanlar, inanç sömürücüleri, yaşanan krizi fırsata çevirenlerin bu sözcükten anlam çıkarmaları olası değil.
Asıl tehlikeli olanı da bu olsa gerek.
İnsan onuru, bireyin en yüksek içsel değeri ve kişiliğin odak noktası olduğu anlaşıldığında değerlidir.