Günümüz koşulları altında uluslar arası konularında önem arz eden yapılardan biri de, gelirin refah etkenlerinden  kaynak dağılımı kontrolü üzerine kurulu olmasından kaynaklanır. Hayatın her alanını kapsayabilen kaynak dağılımı sorunu-işlevi,  refah elde edebilme karşılığı içinde kendini bulur. İktisadi mal ve hizmet ilişkileri, ticari hayatın gelişme düzeyinde görülebilir. Şöyle ki insan ilişkilerinin çoğunda rahat ve ucuz ürün hizmete  erişebilme güdüsü vardır.

Uluslar arası bağda ticari yön genelde iktisadın temel varsayımı (fiyat dengesi) arz ve talep üzerine kurulu. Tüketici eğiliminin gösterdiği talep fonksiyonu firmaların o talebe nasıl cevap vereceği sorunu durumu üzerine kurulu. Firmalar (veya işletmeler) kamu iktisadi kuruluş dışında karı maksimum etmeye gayret halindedirler. Kamunun faydacı yaklaşımı ise birey toplum bağı üzerine (veya yasal olana, fayda olan) ilişkileri yatırıma dönüştürme üzerine kurulu.

Petrol fiyatları da yukarıda ifade edebildiğim talep arz konusu yanında kamunun yararı çarpanını oluşturan uluslar arası rekabet gücüdür. Kamu yararı birey toplum faydacı yaklaşımı(mal ve hizmet) ile iktisadi yatırım, teşvik ve eğitim ve benzeri alanlarda da etkisini gösterir.  Ülkemizde 2003 verileri ile günümüz 2016 verileri petrol fiyatlarında 27.69 ( Brent petrolün varil fiyatı) seviyesinde olduğu görülüyor.(sabah gazetesi  haberi 18 ocak) Ayrıca haber içinde ‘şu an itibariyle 28.49 dolar seviyesinde’ olduğu geçiyor. Bu fiyat düzeyinin 2003 ten beri günümüzde en düşük seviyede olmasının nedenleri ve etkisi üzerine düşünmeye çalışalım:

İlk olarak, Uluslar arası konjonktürün etkileri: Sürekli artan ve azalan değerler üzerine kurulu olamayacağından ticaretin, konjonktür  dalgalanmalarına iyi tepki ( bütçe, yatırım fonksiyonu gibi) verilmesi gerekir. Bu iyi tepkiyle uluslar arası rekabet üstünlüğü görülebilir. İkinci olarak, ölçek ekonomilerin ülke içinde veya dışarıya yansıma halinde olmasıdır. Bütçe doğrusu üzerine konumlanabileceği ihracatın artan düzeylerde,  ithalatın ise gerekli ( kaynak israfı olmadığı ve benzeri durumlar) durumlarda/seviyede tutulması etkisi ile bütçe pozitif duruma geçebilir.

Son olarak (üçüncü etken) konuya değineceğim  ise yatırımların önemi konusuna ilişkin etkenler: Yatırımlar bir ülkede her zaman gerekli yer ve zamanda müdahale (iyi tepki) hali ile bütçeye yarar sağlayacağı olmasıdır. Sevgiyle..