TBMM Başkanlık Divanı Üyesi ve Giresun Milletvekili Necati Tığlı 30 Haziran’da sona erecek Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) başvuran çiftçi sayısında her geçen yıl belirgin oranda azalmaya ilişkin “üreticimiz devlet tarafından sağlanan destekleri yeterli görmüyor, üretim sürecinde yaşadığı sorunlara katkı sağlamadığını düşünüyor” diye yorumladı.

CHP Giresun Milletvekili Necati Tığlı, Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) tarafından yapılan açıklamayı hatırlatarak,

“Tarım sektörü ve tarımsal üretim açısından en büyük sorunumuz, yüksek girdi maliyetleridir. Buna karşın, çiftçinin bu maliyetler altında ezilmesinin önüne geçmek için önemli bir enstrüman niteliğindeki desteklerse yetersizdir. Üretim maliyetleri son on yılda on kat artarken aynı süre zarfında gübre, mazot v.s. desteği aynı kalmıştır. Yine fındık üreticisine alan bazlı destek 2012 yılında 150 TL, 2013 yılında 160 TL ve 2014 yılında 170 TL olarak gerçekleşmiştir. Daha vahimi aradan geçen 7 yılda ise herhangi bir artış yapılmadı. Bir de fındık taban fiyatı dahilinde Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) üzerinden alım uygulamalarındaki aksaklıklar giderilmemiştir. Uluslararası şirketleri piyasanın belirleyici ana aktörü haline getiren fındık politikası ve uygulamaları karşısında üretici yalnız bırakılmıştır. Her yıl hatta her geçen ay girdi maliyetlerinde artışa bağlı olarak üretim maliyetleri yükselirken çoğu tarımsal üründe olduğu gibi fındıkta da üretim desteği ve teşvikleri artırılmamıştır. Bu durum üreticinin destekler için ÇKS başvuru yapma isteğinde, talebinde belirgin miktarda azalmaya sebep olmaktadır” açıklamasını yaptı.

ÇKS kaydının her yıl azalmasını iktidar memnuniyetle mi karşılıyor?

Fındık üreticisinin ÇKS kaydına ilişkin verileri bir önergeyle Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’den isteyen Tığlı “Tarımsal üretime devam edildiği halde ÇKS yaptırmayan üretici sayısının kaç olduğunu ve ÇKS kaydı yaptırmak istediği halde yaptıramayan üreticilerin hangi nedenlerle sisteme dahil olamadığını” sordu.

CHP’li Tığlı, “Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre 2003 yılında 2 milyon 765 bin üreticinin ÇKS kaydı yaptırdığı, bu sayının 2010 yılında 2 milyon 318 bin’e düştüğü ve 2020 yılına gelindiğinde ise 2 milyon 111 bin’e kadar gerilediği, 2003 ile 2020 yılları arasında ÇKS kaydı yaptıran çiftçi sayısının yüzde 23.6 azaldığı” görülmektedir.

Tarımsal üretimde sağlanan desteklere ilişkin ÇKS başvurularının, 30 Haziran 2021 tarihinde sona ereceğini de hatırlatan Tığlı, “ Yine Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre ülkemizde ÇKS’ye dahil edilebilecek 23 milyon hektar tarım alanı olduğu halde 15 milyon hektar tarım alanının ÇKS kaydı bulunmaktadır. 2003 yılında 16.7 milyon, 2010 yılında 15.6 milyon, 2020 yılında 15 milyon hektar alanın ÇKS kaydı yapılırken, 2003-2020 yılları arasında ÇKS’ye kayıtlı tarım alanların yüzde 10 oranında azaldığı görülmektedir” dedi.

Tığlı, ÇKS kaydı olmayan çiftçilerin desteklerden ve düşük faizli kredilerden faydalanamayacağı ve tarım sigortası yaptıramayacağı yönünde ki tarımsal üretici örgütleri tarafından yapılan çağrılarını hatırlattı.

7 YILDIR ALAN BAZLI DESTEK AYNI OLUR MU?

Dünyanın en büyük üreticisi konumunda olduğumuz fındık ihracat gelirinde ülkemizin en önemli tarımsal ürünü niteliğinde olup, ülkemizin en kaliteli fındığının üretildiği Doğu Karadeniz’de üretimin her geçen gün azaldığını sözlerine ekleyen Tığlı, “yaşlı ve üretimden düşen fındık bahçelerinin yenilenemediğini ve her geçen gün borç batağına sürüklenen üretici üretim sürecinden uzaklaşmaktadır. Fındık üreticisine alan bazlı destek ödemesi 2012 yılında 150 TL, 2013 yılında 160 TL ve 2014 yılında 170 TL olarak gerçekleşmiş ancak aradan geçen 7 yılda herhangi bir artış yapılmamıştır” vurgusunu yaptı.

TBMM Başkanlık Divanı Üyesi ve Giresun Milletvekili Necati Tığlı’nın Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye yönelttiği sorular şu şekilde:

• Tarımsal üretime devam edildiği halde ÇKS yaptırmayan üretici sayısı nedir? ÇKS kaydı yaptırmak istediği halde yaptıramayan üretici hangi nedenlerle sisteme dahil olamamaktadır?
• ÇKS kaydı yaptıramayan fındık üreticisi sayısı ve üretim alanı nedir? Bu alanların ne kadarı ÇKS kaydı yapılmaya uygundur?
• Fındık üreticisine alan bazlı destek ödemesinde 6 yıldır hiçbir artış yapılmamasının ÇKS kaydı yaptırmayı önemsemeyen fındık üretici sayısında yıllar içinde bir artışa sebep olduğunu düşünüyor musunuz?
• Fındık üreticisinin gübre, tarım ilaçları kalemlerinde girdi maliyetleri on yıl içinde on kat artarken aynı süre zarfında gübre, mazot v.s. desteğinin aynı kalması ÇKS başvurularının azalmasında bir etken midir?
• ÇKS kaydının her yıl azalması iktidarın memnuniyetle karşıladığı bir gelişme midir?